HOMO NEAPOLITANUS

Dit wordt niet gemakkelijk voor de liefhebbers van Toscane, Portofino en Piemonte. Het echte Italie begint pas bij Napels… Daar eindigen subtiliteit, zachte charme, bloemige geuren en design. Daar begint originaliteit, harde werkelijkheid en vooral mannelijkheid.

Napels, Italy

Ah, de Napolitaanse man, zijn loopje, zijn rijden, zijn onberispelijke onberispelijkheid. Neem zijn lichaamstaal: als hij het helemaal met je eens is, helemaal niet, een beetje, vooralsnog niet, mogelijk toch. Zijn hoofd, nek, wenkbrauwen, kin praten mee. Zijn heupen, handen en benen dansen de taal van het niet uitgesprokene. In zijn kleine, gedeukte auto, waant hij zich een Formule-1 coureur, maar dan wel sturend  zonder handen. De ene heeft een mobieltje vast, de andere een sigaret. Hij haalt je niet in, hij duwt je, toeterend, van zijn weg. Hij heeft geen BMW nodig, een Fiat 500 is genoeg. Matzwart, dat wel. Hij is koning, heerser, macho. Hij kent geen minderwardigheid, want hij is Napolitaan: tegen de rijken, tegen de orde, tegen alles. Hij is God. Hij eet rauwe vis, hij wast zich niet, hij steelt, hij wint altijd. Daarom was het zo heerlijk dat Napoli van Chelsea won, op 21 februari. Hele café’s golfden bij de goals. Hier won niet een Italiaane club, maar Napels. Op kracht, niet op geld. Middenvinger in de lucht. Het Noorden is Berlusconi, leugens, corruptie. De corruptie in het Zuiden heet overleven, gunnen, wijsheid.  Napels, stad van de mannenkleren, de met de hand gestikte knoopsgaten, de subtiele overhemden met de parelmoeren, dikke knoopjes, de extravagante dassen, de maatpakken en –schoenen. Deze homo’s zijn echte, ijdele, kleine mannen…Etrusken, Grieken, Romeinen, uw erfenis is verzekerd. Gaten in de weg, maar effen in het zijn. Onder Napels wordt het alleen maar beter. Meer haar, meer branie, meer zelfoverschatting. Crisis? Nooit! Eten wat de pot schaft, klagen als ritueel, maar ze zijn altjd beter en rijden altijd harder dan de rest van de wereld. Heel mooi, zo’n voorbeeld in tijden van somberheid. Geloof in jezelf is beter dan geloof in de staat of in God, die het Zuiden nog steeds verwaarlozen.

Sibylle of Cuma, Italy

MEDITERRAANSE INGREDIENTEN:

Een totaal onverwachte ontdekking bij het overnachten in Orbetello bij Monte Argentario was de coöperatie La Peschereccia , die onder toezicht van Presidio Slow Food in het extra zoute water van de lagune nog op ouderwetse wijze vist en vooral hele bijzondere bottarga maakt, gezouten en gedroogde viskuit van harder, waarmee je de heerlijkste pasta kan maken. Helaas vertelde de man van de cooperatie ( ex-keeper van AS Roma….) dat dit jaar de vissen te klein waren (klimaatverandering?) en er dus heel erg weinig bottarga gemaakt is. Pech voor ons… wel hebben we geraspte bottarga kunnen kopen, maar die wordt eigenlijk van de mindere kwaliteit gemaakt. Een andere verrassing was dat deze bottarga in Nederland te koop is : Casa Del Gusto in de Kerkstraat, Amsterdam.

Het recept van de cooperatie voor deze heerlijke pasta is super eenvoudig:

300gr spaghetti

50gr geraspte bottarga

extra virgine olijfolie

citroensap

Kook de spaghetti al dente en meng deze met de olijfolie, citroensap en bottarga…en hier een lekkere rosé bij drinken…Je kan de geraspte bottarga natuurlijk ook over andere pasta’s strooien zoals hier in Trattoria Rosmarino  in Genua.

Pasta Carbonara di Sepia

Gevlucht uit regenachtig Ischia, uit het enige spa hotel dat open was (een verzamelplaats voor ouderen in gekleurde ochtendjassen in plaats van paarse trainingspakken) zijn we nog een nacht naar ons geliefde Napels gegaan en hebben stiekem heerlijk gegeten in Palazzo Petrucci, waar de sommelier ons uitgebreid heeft laten proeven en ons ervan probeerde te overtuigen dat de Fiano di Avellino van Feudi di San Gregorio, die wij –uit gewoonte- besteld hadden, eigenlijk alleen voor de smaak van buitenlanders wordt gemaakt en dat de “echte” Fiano die van Terredora is. Het is interessant om te zien dat beide wijnhuizen 200 ha grond hebben, maar dat Terradora 1.400.000 flessen produceert en Feudi di San Gregorio 3.800.000 flessen. Zou dat aan de kwaliteit te merken zijn? Ik moet eerlijk zeggen dat de Fiano di Avellino Pietracalda beter bij het hoge smaakgehalte van de geraffineerde vissoep paste, maar dat de Fiano van Terredora knisperig fris was en ik die zeker als aperitief zou aanraden.

En het laatste avontuur van deze week is toch wel het eten van “neonata”… Dit zijn de net geboren babytjes van allerlei vissoorten, o.a. ansjovis en sardientjes, die als lekkernij worden gezien, maar absoluut niet gevist mogen worden…. maar ja, we zijn in Italië. Meestal krijg je ze als beignets bij de antipasti, maar gisteren kreeg ik een heerlijke taart gevuld met deze piepkleine glanzende aaltjes. Het schijnt dat ze alleen gevist worden bij slecht weer omdat ze dan door de stroom uit hun beschermde omgeving gedreven worden.

Neonata, babyfish, eyes wide open...

Mocht je ze in Nederland vinden…hier een recept voor Frittelle di neonata:

-500gr neonata

-5 eieren

-1 eetlepel bloem

-100gr geraspte parmesaanse kaas

-handje fijngesneden peterselie

-zout, peper en eventueel rood pepertje

-veel olijfolie

-       spoel de neonata af in een hele fijne zeef, goed laten uitlekken

-       kluts de eieren en meng met de bloem, parmesaanse kaas, peterselie, zout, peper,(pepertje) en neonata

-       verhit  (veel)olijfolie in een pan en bak daar de frittati in. (grootte van 1 eetlepel)

-       uitdruipen op keukenpapier

  

  

TANGER, DE MYTHE

De charme die Tanger zo aantrekkelijk maakte voor Jack Kerouac, de Rolling Stones en Paul Bowles is grotendeels verdwenen. Tanger is een gemiddelde stad geworden, met wolkenkrabbers en fabrieken en een groeiend aantal hard druggebruikers. Maar er is één hoekje waar de oude glorie nog wordt gedroomd en dat is restaurant Le Marquis, waar Monsieur Chaoui zeven dagen per week klaar staat om de mythen in leven te houden. Keurig in pak met das herinnert hij de gasten aan de hoogtijdagen toen champagne vloeide (alleen Dom Perignon, bien sur) en caviar met soeplepels werd opgediend. Daar, in de hoek, zat Yves Saint-Laurent altijd. En daar de koning van Bulgarije. Malcolm Forbes? Maar natuurlijk kwam hij hier feest vieren, vaak in het gezelschap van miljardairsdochter Barbara Hutton. ‘Tanger, Monsieur, was beter dan Beiroet, een tweede Cannes, onvergelijkbaar stijlvoller dan Marrakech vandaag…’

Monsieur Chaoui danst om onze tafel. Nee, helaas, de avocado’s zijn zwart van binnen en de vis is op. Maar misschien een biefstukje zoals niemand hem in Tanger kan maken? En als dessert wil Monsieur Chaoui ons niets liever dan Crepes Suzette verkopen, zelf klaargemaakt aan tafel. Het ritueel is uniek. De gérant praat tegen zichzelf als hij de suiker brandt en sinaasappelsap in de koperen pan giet. Of praat hij tegen Paul Bowles? Hij ziet het oude kacheltje niet staan dat de enige bezette tafel moet verwarmen, ziet de bladderende verf en de gescheurde spiegels niet en droomt alleen nog van de glamour van weleer. Monsieur Chaoui is in de tachtig, maar de herinnering aan foie gras en Sauternes houden hem en de historie op de been.

"MAJESTIC'   Tanger - Genua

VEILIG OP ZEE

De M/N Majestic vaart tussen Tanger en Genua, via Barcelona. Het is een Italiaans schip, met Italiaanse officieren en Filippijnse matrozen en Filippijnse werksters. Twee werelden in een klein universum aan elkaar overgeleverd. Op de tweede dag vindt de generale repetitie plaats voor het geval we zouden zinken. Alle 250 opvarenden, vrachtrijders, kooplieden, moeders met baby’s, hasj koeriers, moeten verzamelen bij koffieshop Amadeus. Daar moet een Filippino met een gele cap en een paardenstaart het zwemvest demonstreren. Hij zoekt wat de voorkant is en worstelt met de ‘strap’, die hij nauwelijks dicht krijgt. Intussen draait een Italiaanse officier, zwaaiend met een dossier, om hem heen. De matroos wordt zichtbaar nerveuzer. Hij blaast op het fluitje dat geen geluid voortbrengt. Dan moet hij de zaklamp demonstreren. Hij draait het system de verkeerde kant op en de vier batterijen vallen op de grond. Het publiek kijkt weg uit sympathie met de hulpeloze matroos. De officier houdt de afgang voor gezien en laat het onderdeel reddingsboten zitten. Met deze ploeg komen die toch niet op tijd los.  Tijdens het aan wal gaan in Genua is de chaos niet te overzien en worden kinderen zowat platgetrapt. De honderden busjes en auto’s blijken achterstevoren te staan. We rijden pas na een uur van de plank. De matroos is inmiddels verkeersleider geworden. Straks mag hij bedden opmaken. De officier rookt een sigaretje en sms’t naar huis. 

Porto Venere , Italy

MEDITERRAANSE INGREDIENTEN:

Al heel lang staat wandelen langs Cinque Terre op ons ‘to do’ lijstje en eindelijk zijn we dan hier. Het blijkt dat de bekendste wandeling ‘Azurro” langs de kust van 5 dorpjes gesloten is doordat 2 van deze dorpjes door overstromingen en modderstromen in oktober 2011 bijna geheel verwoest zijn: alleen het stukje “ Via dell Amore” is open, maar dat is maar 20 minuten over een geheel aangelegd pad….We maken dat goed door later het begin van de hele route ,vanuit Porto Venere langs  afgronden te klauteren, met zo nu en dan een bordje “hier kunt u bergklimmen…”

Een andere reden om naar Porto Venere te gaan was dat  ik een artikel in een krant had gelezen over een winkeltje, Bajeico in een kleine straat achter een façade van pastelkleurige huizen, dat de ultieme pesto maakt. Senora Laura Massa is nog nooit buiten de stad geweest en heeft haar hele leven een kruidenierswinkeltje gehad, tot haar zoon haar aanraadde, toen ze 70 werd, om zich maar op 4 dingen te concentreren, waaronder haar heerlijke pesto. Gezegd moet worden dat na het verschijnen van het artikel de toeloop niet meer te stuiten is en de winkel een facelift heeft gekregen,maar Senora Laura straalt van geluk en de glazen potten met lichtgroene pesto zijn uitzonderlijk lekker. Het hele dorp is groen van jaloezie…

Haar manier om  pasta met pesto te maken:  

een aardappel schillen en in kleine dobbelsteentjes snijden, deze samen met de pasta (spaghetti) gaar koken, afgieten en haar saus erdoorheen roeren!

De beste wijn uit het DOC gebied Cinque Terre is volgens de  SlowWine gids 2012 de witte wijn 2010 van Luciano Capellini, gemaakt van de druiven bosco, vermentino en alborola. Ook hier groeien de wijnstokken op hele steile hellingen, op terrassen tot in zee. Luciano woont in Parma, maar mama ontvangt je met veel plezier in de Cantina. Het is een ingetogen wijn, smaakt naar geel fruit, een kruidig bittertje en vooral een zilte afdronk! Maar de beste wijn volgens mij is de witte wijn van de cooperatie Cantina Cinque Terre: Cinque Terre Costa da Posa di Volastra 2010, minder zilt, maar voller en prachtig goudgeel van kleur en laurier in de afdronk, dus hiervan zijn ook weer een paar flesjes achter in de auto beland.

vineyards in Volastra, Cinque Terre, Italy

OP DE MARKT IN TETOUAN

Het bezoeken van een Medina. Het verschil tussen toerist of toeschouwer zijn. De neiging om blikken te ontwijken en vooral te letten op wat er op de grond ligt tegenover stil staan en kijken. De mensen aan je voorbij laten gaan in plaats van jezelf een weg te banen levert veel nieuws op. In de zon op de hoek van de smalle steeg, vlak voor een waterbron, even tegen de okeren muur leunen. Tegenover staat een man een oude trui en een overhemd te verkopen. Meer waar heeft hij niet. We kijken elkaar aan. Hij zegt:     ‘Lekker he? Dat laadt de batterijen op.’  Zelf staat hij vrij magertjes gekleed in de schaduw. Even later steekt hij de anderhalve meter over en zegt in tandenloos Frans: ‘Wij hebben een koning, maar jullie hebben Beatrix.’Waaraan heeft hij gezien dat wij Nederlanders zijn? We kunnen het hem niet vragen want hij is bezig zijn trui te verkopen. Er zitten twee gaten in. De klant aarzelt.  Het is een goeie kwaliteit, zeggen wij aanmoedigend. Hij kijkt om en grijnst en haalt een munt van vijf dirhams uit zijn zak.  Slimme overbuurman is de helft van zijn handel kwijt. Twee glazen thee en een stokbroodje? Of een paar pjjpjes kif? Glanzende ogen en plotselinge onrust laten niet veel te raden over.

Een paar honderd passanten verder treedt een pijnlijke vorm van verzadiging in: zoveel krom, zoveel pijn. Ogen die afzien verraden. Het dagelijkse ritme van de uitzichtloosheid. Maar ook het machtig vermogen tevreden te zijn met het minimum. We maken ons los van de muur en worden maar weer gewoon toerist.

Tetouan, Marokko

MEDITERRAANSE INGREDIENTEN:

Vanuit het dakterras van onze chambres d’hotes La Tangerina in Tanger, met uitzicht op Spanje, genieten we nog van een laatste mierzoete muntthee. Ondanks dat we ‘zonder suiker’ vragen krijgen we onze thee met 2 ipv 5 grote klonten suiker. Maar je went eraan…. En morgen op weg naar Italie zullen we onze muntthee missen.

view on Spain from "La Tangerina", Tanger , Morocco

We zijn hier 5 dagen gebleven en krijgen eindelijk het gevoel van slow travel, het gevoel van je thuisvoelen in een hotel, de buurt kennen, niet meer lastig gevallen worden door zogenaamde ‘gidsen’, die je de stad willen laten zien, maar je toch meenemen naar de winkel van zoon, broer of neef…Dierbare vrienden hebben ons een paar dagen spontaan opgezocht en zijn meegelopen in onze ontdekkingstocht. De mooiste medina die wij in jaren hebben gezien is absoluut de oude stad van Tetouan: nog niet verpest door toeristen en waar de gewone bewoners, de koopmannen en de ambachtslieden in de smalle witgekalkte en soms overdekte straatjes, vreedzaam naast en door elkaar leven. En dan ‘s avonds weer terugkomen in “La Tangerina” waar met heel veel liefde heerlijk voor ons gekookt is en natuurlijk kan ik jullie hun recept voor ‘Tajine van kip met olijf en citroen” niet onthouden….

De exacte hoeveelheden weet ik niet, want ik heb het gevoel dat de kokkin alles uit de losse hand doet….

-    - - snij een ui, bak deze in een braadpan met 1 eetlepel zonnebloemolie + 1 eetlepel olijfolie

-       - voeg hierbij: zwarte peper + gemberpoeder + snufje safraan + gesneden verse peterselie + wat zout

-          dit 10 minuten laten pruttelen…

-       - stukken kip erbij, liter water erbij en met deksel half uur op laag vuur laten stoven. ( zij gebruiken een snelkookpan…..)

-       - als de kip zacht en gaar is ( en het vocht ingekookt) dit alles in een tajine doen, een handvol ontpitte groene olijven eroverheen strooien en in reepjes gesneden gekonfijte citroen

-       - De tajine op het vuur zetten en alles even laten koken en zo op tafel zetten.

-       Volgens deze kokkin gaat er nooit Ras el Hanout in een tajine…

En de manier waarop zij muntthee maakt is ook niet helemaal zoals wij dat verwachten:

- groene thee in ijzeren theepot doen, kokend water eroverheen  gieten, dan wat verse munt hierbij, een       paar suikerklontjes (sic) erbij,  de theepot op een hoog vuur zetten  en het geheel nog even laten koken en dan vooral oppassen voor het aanraken van de theepot…Van boven schenken om een wit kraagje te krijgen op de thee. Meer voor het effect dan voor de smaak. 

WAT ZIT ER IN ONZE BAGAGE?

We hebben slecht nieuws voor de tapijthandelaren, pottenbakkers en manden vlechters in Marokko: de Landrover zit vol, er kan geen wierookstokje meer bij.  Het reizend paar uit Amsterdam Zuid heeft namelijk de ruimte gevuld met potten en pannen, gereedschap en jerry cans, duikbrillen, fleece dekens, reserveonderdelen, geheime drankreserves. een enorme oranje pillenkist,kleren voor de zomer, wandelschoenen en -stokken, schriftjes, geur kaarsen, een espresso machine, een uitklapbare veld wc, maar liefst vier mobiele telefoons, twee computers een I-Pad (om helemaal los te kunnen komen van Nederland) en uiteraard plastic dozen vol kruiden en diverse soorten olijfolie terwijl we langs de Middellandse Zee reizen. Inderdaad, er zitten ook heel wat overbodige spullen bij. We hadden beter wat meer ski ondergoed kunnen inpakken. Soms slapen we bij geheel onverwachte vorst in kamertjes zonder verwarming en zit er ijzel op Mark's bril en op de ruiten van de auto.  

ijskristallen op autoruit, Chefchaouen

Ook zijn we een kurkentrekker vergeten, en dat was in Tunesie erg dom: een week lang naar een exemplaar gezocht in een islamitisch land. Het domste dat we vergeten zijn is het tijdsverschil. Ruim drie dagen overal te vroeg aangekomen en op de mensen lopen foeteren, terwijl we gewoon te vroeg waren. Ervaren reizigers heten dat.

Nu nog even een serieus onderwerp:

het is algemeen bekend dat Spanje sinds 1559 in Marokko enclaves (Plazas de Soberancia) bezit, die het als dank voor de steun aan Moulay Abdallah tegen het Ottomaanse rijk van deze had gekregen. Wij dachten dat deze curieuze situatie zich beperkte tot Ceuta en Melilla. Niks van waar. Er zijn nog 6 andere eilanden/schiereilanden in Spaans bezit, demonstratief de Spaanse vlag uithangend en (soms) bezet met garnizoenen. Voor Al Hoceima liggen de Penon de Alhucemas + twee eilandjes.

Penon de Alhucemas, Spain (Morocco)

Bij de Algerijnse grens liggen de drie Islas Chafarinas; 

Islas Chafarinas, Spain ( Morocco)

bij Torres ligt de fantastische Penon de Velez de la Gomera (het 29 man tellend garnizoen, dat zich dood moet vervelen op die paar honderd vierkante meter,  zwaaide naar ons).

Penon de Velez de la Gomera, Spain (Morocco)

En dan hebben we nog het omstreden Isla Perejil. In 2012 hangt Madrid nog aan deze kolonialistische tekenen van macht en controle onder het motto ‘Marokko ligt wel erg dichtbij ons katholieke koninkrijkrijk.’ Bang voor een islamitische invasie? En dan te bedenken dat Marokko lid wil worden van de EU, waar dus ook zijn moderne bezetter lid van is. Wilders zal wel juichen.
Mooi detail: op het strand voor de Penon de Velez heeft de zus van de vorige koning Hassan II, tevens de tante van koning Mohammed VI, Laila, jarenlang in de zomer koninklijk gekampeerd met tal van luxueuze tenten. Letterlijk met de tenen in zee. Omdat zij prinses was is er wel een wc aangelegd, maar verder was het opzettelijk afzien voor Laila, die de vrouwenrechten in Marokko vijftig jaar lang heeft verdedigd. Ze had gewoon geen zin in de poespas van Rabat en wilde even hippie spelen, met uitzicht op een Spaanse vesting.



MEDITERRAANSE INGREDIENTEN:  


De afgelopen twee dagen werd de geboortedag van de profeet Mohammed in alle Islamitische landen uitgebreid gevierd met vooral heel veel met z'n allen eten. En wat eten ze dan in Noord Marokko, heel orgineel: Tajine de Poulet en Couscous Marocain. Onze tajine was vooral lekker omdat we een hele kip kregen, met weinig, maar heel geconcentreerde saus van vooral kaneel, in plaats van een in onherkenbaar stukken gehakt beest verdrinkend in te veel groente...

Berber markt in Had-Rouadi, Marokko

Maar waar het bij zulke feesten natuurlijk vooral om gaat zijn de zoetigheden. Een islamitisch spreekwoord schijnt te zijn: "zoet eten, zoet denken..."
Deze keer dus een recept van een klassiek Marokkaans koekje, Ghriba of Ghoriba:


-250gr boter
-200gr fijne suiker
-15cl olie
-125g sesamzaad
-60g gehakte amandelen
-80g rozijnen in stukjes gesneden
-2 eieren
-720g meel
-1 1/2 zakje bakpoeder
-poedersuiker


Meng de boter met de suiker tot een zachte crème, voeg olie, sesamzaad, amandelen, rozijnen, en de eieren toe, weer goed mengen.
Langzaam meel en bakpoeder toevoegen tot je een glad deeg hebt en hiervan met de hand bolletjes vormen, die je op een ingevet bakblik legt.
In een voorverwarmde oven (180') bakken tot ze licht goudbruin zijn. Met poedersuiker bestrooien....